Mindful de dag door met Alzheimer 

Sinds een maand begeleid ik een dame met dementie. Zij woont thuis, met haar echtgenoot. Hij heeft een vol leven. Mevrouw heeft kort in een verpleeghuis gewoond, maar dat is niet goed bevallen. Daarom is ze teruggekeerd naar huis en krijgt zij vijf dagen per week ondersteuning. Ik neem één hele dag voor mijn rekening. Ze accepteert mijn aanwezigheid.

Mevrouw heeft de ziekte van Alzheimer in een redelijk vergevorderd stadium. Ze kan moeilijk uit haar woorden komen, al komen er zo af en toe vloeiende zinnen uit haar mond. Ze weet niet meer hoe ze koffie of thee moet zetten en kan tijden met een stapeltje wasgoed door het huis lopen op zoek naar een plekje om het neer te leggen. Ze plukt wat aan een plantje en legt wat tijdschriften op de koffietafel recht. Maar ze doet vooral niets. Ze zit in haar stoel. Dommelt wat in. Staat dan weer op, scharrelt wat door het huis om vervolgens weer in haar stoel te gaan zitten.

Krant en puzzel

In de ochtend lezen we de krant. Zwijgend naast elkaar zitten we daar, elk met ons katern. Na een tijdje ruilen we. Ik vertel wat me opvalt, zij lacht en knikt. Dan vraag ik haar of ze zin heeft in een kop koffie. Meestal wil ze niet, en maak ik koffie voor mezelf. Dan stel ik voor om een puzzel te maken. Meestal wil ze niet, en zoek ik zelf een puzzel uit de kast. Dikwijls staat ze dan binnen een minuut aan het tafeltje en draai ik op slinkse wijze de puzzel naar haar toe. Dan maakt zij ‘m af, met mijn hulp. De puzzel heeft zo’n 40 stukjes en de stukjes zijn niet te klein.

Daarna zit ze in haar stoel. Ik zou zo graag iets leuks en gezelligs met haar doen, maar zij wijst mijn voorstellen af. Ik leerde snel. Ik doe pas weer na een klein half uur een voorstel tot een korte activiteit: een spelletje, een wandeling, even naar de kapper, de planten en vogels in de tuin bekijken. Slechts zelden hapt ze toe. De dag duurt lang, maar ik heb er vrede mee. Vooral toen haar man mij vertelde dat ze tot voor de komst van de begeleiders als een dood vogeltje in de stoel zat. Nu lukt het me soms om een platenboek te kijken, of kleurt ze een mandala met me mee. Ze lijkt er van te genieten als ze niet iets hoeft te doen, maar wel merkt dat ik bezig ben. Dus speel ik op haar piano, doe ik de puzzel in haar krant of maak de tegels in de tuin vrij van mos. Dan lok ik haar naar buiten en toon haar het nest van de specht en de rabarberplanten.

Doelen

Ik stel de doelen laag, en ook als we de doelen niet halen ben ik niet teleurgesteld. Volgens mij is dit mindfulness ten voeten uit. Ik ben in het hier en nu. Ik kom tot rust en straal dat uit. We accepteren de dag zoals ie komt.

Hopelijk komt er morgen niet al te veel hagel en sneeuw.