Financieel misbruik signaleren bij een client
Financieel misbruik is de meest voorkomende vorm van ouderenmishandeling. Jaarlijks krijgen meer dan 30.000 ouderen hiermee te maken. En dat is vermoedelijk nog maar het topje van de ijsberg, omdat veel misbruik verborgen blijft.
Wat is financieel misbruik bij ouderen?
Financieel misbruik van ouderen wordt gedefinieerd als het ongewenst en ongeoorloofd gebruik van geld, goederen of andere bezittingen van een oudere door een ander. Er zijn vele vormen van financieel misbruik. Iemand die boodschappen voor een oudere doet en tegelijk ook de eigen boodschappen afrekent met de pas van de oudere bijvoorbeeld. Financieel kort houden of bedragen overmaken naar de rekening van een ander zonder toestemming of opdracht. Diefstal of verkoop van bezittingen. Maar ook gedwongen testamentswijziging, misbruik van machtigingen en koop op naam van het slachtoffer komt voor. Afhankelijk van de ernst van het feit kan financieel misbruik een strafbaar feit zijn.
Dementerende ouderen kunnen sneller slachtoffer worden. Heeft uw vader of moeder (beginnende) dementie en wilt u wat extra informatie over wat te doen in uw situatie als mantelzorger? Lees dan ons dementiestappenplan met 5 stappen die u op weg helpen.
Wie zijn de misbruikplegers?
Over het algemeen staan de mensen die financieel misbruik plegen dicht bij het slachtoffer. Bijvoorbeeld familieleden, vrienden, mantelzorgers, professionele verzorgers, vrijwilligers of buren. Vaak is de oudere afhankelijk van de misbruikpleger voor zijn of haar verzorging. Dit maakt het voor de oudere ook lastig om aan de bel te trekken. Mogelijk is de oudere dan zijn of haar verzorger kwijt.
Wat kunnen signalen zijn van financieel misbruik?
Er kan sprake zijn van financieel misbruik als er opeens geld of andere bezittingen van een oudere verdwijnen. Ook plotseling geldgebrek, het afsluiten van gas of elektra en brieven van incassobureaus zijn indicaties. Een plotselinge testamentswijziging is eveneens reden tot alertheid. De oudere zelf kan angstig, nerveus of erg terughoudend zijn als geïnformeerd wordt naar financiële zaken. Wees verder alert op mensen die zich opdringerig in de directe nabijheid van de oudere bevinden, waardoor de oudere zich duidelijk niet vrij voelt om zich te uiten als wordt gevraagd naar financiële zaken. Er kan sprake zijn van weerstand of verbaal geweld bij de mogelijke pleger als vermoedens besproken worden. Tevens kan de vermoedelijke pleger verbaal geweld of dreigementen jegens de oudere gebruiken.
Wat te doen bij vermoedens van financieel misbruik?
Heeft u een “niet-pluis” gevoel? Probeer eerst één op één in gesprek te gaan met de oudere. Bevestigt dit de vermoedens van financiële benadeling, onderzoek dan in overleg met de oudere of een vertrouwd persoon in zijn of haar omgeving op de hoogte gesteld kan worden. Deze persoon kan de oudere helpen met het behartigen van zijn of haar belangen. Eventueel kan aangifte gedaan worden bij de politie of een melding gedaan worden bij Veilig Thuis ( tel. 0800 20 00). Voor professionele zorgverleners is de meldcode huiselijk geweld van toepassing (zie hieronder het stappenplan in figuur 1). Is er kans op herhaling of structureel misbruik, dan kan beschermingsbewind een optie zijn.
Financieel misbruik melden via Omzorg
Zorgverleners die via Omzorg zorg verlenen moedigen wij aan om contact op te nemen met kantoor indien er vermoedens zijn van financieel misbruik. Samen kunnen wij de gepaste vervolgstap bepalen en actie ondernemen. Heeft u vragen over dit onderwerp of wilt u vermoedens delen, dan kunt u ook contact met Omzorg opnemen. Wij helpen u verder.
Dit blog is tot stand gekomen in samenwerking met Ellen Aries, bewindvoerder bij Bilancio Budget rayon Heuvelrug